သံတမန္က်င့္၀တ္

သံတမန္ဆိုတာကို ျမန္မာ့စာေပမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြင့္ဆိုထားကို ေတြ႔ရပါတယ္။
"ျမန္မာမင္းတို႔၏ မင္းခန္းမင္းနားတြင္ေစပါးေသာ အမတ္ ၁၄-ပါးတို႔အနက္ တမင္းႏွင့္တမင္း၊
တတိုင္းျပည္ႏွင့္ တတိုင္းျပည္၊ တနန္းရင္း၀န္ႏွင့္ တနန္းရင္း၀န္ ဆက္ဆံကူးလူးရာ၀ယ္ သံုးေသာ အမတ္မ်ိဳးကို 'တမန္အမတ္'ဟုေခၚဆိုသည္။" 
၄င္းတမန္အမတ္သည္လည္း.....
(၁) တမန္ႀကီး၊
(၂) တမန္လတ္၊
(၃) တမန္ငယ္ဟု သံုးစားထားေသးရာ - 
ဂုဏ္တန္ခိုးအတန္းအစားျမင့္ေသာ တိုင္းႀကီးျပည္ႀကီးမင္းမ်ားထံသို႔ တမန္အတတ္ ဂုဏ္သိရ္ ပညာ ႀကီးရင့္လိမၼာလွစြာေသာ တမန္ႀကီးမ်ားကိုသာေစလႊတ္သည္။ တိုင္းလတ္ ျပည္လတ္ မင္းမ်ားထံ တမန္လတ္မ်ားကိုေစလႊတ္သည္။ တိုင္းငယ္ ျပည္ငယ္ မင္းငယ္ကေလးမ်ားထံ တမန္အတတ္ ပညာဂုဏ္စသည္ ေသးႏုေသးေသာ တမန္ငယ္မ်ားကို ေစလႊတ္သည္။ 
အထက္ပါ ေဖၚျပခ်က္တို႔ကို ၾကည့္ပါက ေရွးမင္းမ်ားသာ သံတမန္ဆိုင္ရာကို ေသခ်ာစီစစ္ သတ္မွတ္ထားသည္ကို ေတြ႔ရေပမွာပါ။
   တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး၊ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႔ တစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေျပာဆိုၾကတဲ့ေနရာမွာ စကားအေျပာအဆို၊ ပရိယယ္ၾကြယ္၀မႈဟာ အင္မတန္ကို အေရးပါပါတယ္။ ျမန္မာ့စကားမွာ "မုန္းေစလို ခံတြင္း လက္ႏွစ္သစ္၊ ခ်စ္ေစလို ခံတြင္းလက္ႏွစ္သစ္"ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို မုန္းေအာင္ေျပာတာလည္း ဒီပါးစပ္(ခံတြင္း)၊ ခ်စ္ေအာင္ေျပာတာလည္း ဒီပါစပ္...ဆိုၿပီး စကားအေျပာအဆို အေရးပါမႈကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ "ႏႈတ္ခ်ဳိ လွ်ဳိတစ္ပါး"၊ "ႏႈတ္ေကာင္း ျပည္စိုး"၊ "ေမာင္တို႔..ဆိုေလ ပ်ားသကာသို႔ ဆိုတတ္ေစ"ဆိုတဲ့ အဆံုးမမ်ား လည္း ဒီသေဘာပါပဲ။




ထို႔ျပင္ သံတမန္မ်ား ျပည့္စံုရမည့္ အဂၤါမ်ားကို ...............
 "အဂၤုတၱရ။ ပါ။ ၃၇။ ႒။ ၂၁၆။ ၀ိနည္းစူဠ၀ါ။ ၃၆၄-တို႔၌လာရွိသည္။တမန္ေတာ္မ်ား၌ အသင့္ရွိထားရမည့္ အရည္အခ်င္းအဂၤါရပ္ ရွစ္ပါး၊ တိုင္းတစ္ပါးသြားသံတမန္မ်ားလည္း လိုက္နာရမည္။"
(၁) ေသာတာစ  - သူေျပာၾကားေသာ သတင္းစကားကို အကင္းပါးစြာျဖင့္ သိၾကားလြယ္ရျခင္း၊
(၂) သာေ၀တာစ- အရွင္ေျပာၾကားေသာ သတင္းစကားကို     လံုးေစ့ပတ္ေစ့ျပန္ဆို
                       တင္ျပႏိုင္ရျခင္း၊
(၃) ဥဂၢေဟတာစ - အားထုတ္၍မွတ္သား ေလ့လာရျခင္း၊
(၄) ဓာေရတာစ - ဆိုတိုင္း မွန္ကန္ခိုင္ျမဲစြာ ေဆာင္ႏိုင္ရျခင္း၊
(၅) ၀ိညာတာစ - အနက္အဓိပၸာယ္ အရိပ္အျခည္ လူရည္လူကဲကို ပါးနပ္စြာသိတတ္ရျခင္း၊
(၆) ၀ိညာေပတာစ - သူတစ္ပါးအား ၾကားသိလြယ္ေစေအာင္ ေျပာဆိုတတ္ရျခင္း၊
(၇) သဟိတာ သဟိတ ကုသလ - အက်ိဳးရွိမဲ့ကို ေ၀ဖန္ႏႈိင္းညႇိ တတ္သိလိမၼာရျခင္း၊
(၈) န ကလဟ ကာရက - ျငင္းခံု ခုိက္ရန္ ဆန္႔က်င္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ မေျပာဆိုရျခင္း။
     ကြဲလြဲခ်က္မ်ား အေနျဖင့္ ငါးမ်ဳိး၊ ေျခာက္မ်ဳိး စသည့္တို႔ကို ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒီေနရာေတာ့ အျပည့္စံုဆံုးျဖစ္တဲ့ အဂၤါ (၈)ပါးကိုပဲ ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။

အဆိုပါ ေဖၚျပခ်က္မ်ားဟာ ဖ်ာပံုဆရာေတာ္ ေရးသားျပဳစုသည့္ "သုေတသန သရုပ္ျပ အဘိဓာန္"စာအုပ္မွ ထုတ္ယူထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုသိလိုပါက အဆိုပါ စာအုပ္မွာ ဆက္လက္ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ ( http://www.thupyadict.blogspot.com/)