တစ္လကိုးသီတင္း - ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ျမန္မာမႈနယ္ပယ္တြင္ သူေရာငါပါ အသုံးတြင္က်ယ္စြာ ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။ ဘာကို ဆိုလိုပါသနည္း?။ ေမးလာလွ်င္ကား ေျဖဆိုဖို႔ ခပ္ခက္ခက္ပင္။
တစ္လကိုးသီတင္းကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္လွ်င္ တစ္လ + ကိုးသီတင္း ဟုပင္ ဖြင့္ဆိုရပါမည္။ တစ္လဟူသည္မွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ရက္ေပါင္းသုံးဆယ္ကာလ၊ ရက္သတၱပတ္အားျဖင့္ ေလးပတ္တာကာလကို ဆိုလိုပါသည္။ ကိုးသီတင္းတြင္ သီတင္းဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို ရွင္းပါမည္။ သီတင္းဟူေသာစကားမွာ ``သီလကို ျဖည့္တင္းသည္၊ သီလျပည့္တင္းေစသည္´´ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးအခါက ဥပုသ္သီလ ေဆာက္တည္သူကို ယခုေခတ္ကဲ့သို႔ ဥပုသ္သည္ဟု မေခၚ သီတင္းသည္ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ေရွး အင္း၀ေခတ္ စကားေျပမ်ားတြင္လည္း ``ဘုရားအေလာင္း သီတင္းေနသည္´´ ဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းမ်ား ကို ေနရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေတြ႕ရတတ္ပါသည္။
ရဟန္းေတာ္မ်ား ခရီးမၾကြဘဲ မိမိတို႔၏ ေက်ာင္းတိုက္မ်ားတြင္ ခိုေအာင္းလ်က္ သီလျဖင့္ ျပည့္စုံစြာ ေနထိုင္ သည္ကို သီတင္းသုံးသည္ဟု ေခၚပါသည္။ သီလျဖင့္ ျပည့္စုံေစလ်က္ ဤေက်ာင္းကို အသုံးျပဳသည္ဟု ဆိုလိုဟန္ ရွိပါသည္။ ပုဂံေခတ္က သီတင္းကၽြတ္လကို ``သံတူလ´´ ဟု ေခၚၾကသည္။ ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ထိ ရက္ေပါင္းကိုးဆယ္ၾကာ ေက်ာင္းတိုက္တစ္ခုအတြင္ မွီတင္းေနထိုင္လ်က္ တရားဓမၼမ်ား အားထုတ္ရာကာလသည္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔တြင္ ကုန္ဆုံးလြန္ေျမာက္ေလ သည္။ ယင္းကိုပင္ သီတင္းကၽြတ္သည္ဟု ေခၚသည္။ ထိုသို႔ ေခၚရာမွ သံတူလကိုလည္း သီတင္းကၽြတ္လ ဟု ေခၚဆိုၾကေတာ့သည္။ ဤသို႔ အရပ္ရပ္ကို ေထာက္ဆလ်က္ သီတင္းဟူေသာ ေ၀ါဟာရမွာ သီလကို ျဖည့္တင္းလ်က္၊ တနည္း သီလကို ျပည့္တင္းေစလ်က္ ေနထိုင္ျခင္းကို ေခၚေၾကာင္း သိသာပါသည္။
ရဟန္းေတာ္မ်ား ၀ါတြင္းသုံးလ သီတင္းသုံးၾကသည္ကို အတုလိုက္၍ လူမ်ားကလည္း လစဥ္
၁။ လဆန္း (၁) ရက္ေန႔
၂။ လဆန္း (၇) ရက္ေန႔
၃။ လဆန္း (၈) ရက္ေန႔
၄။ လဆန္း (၁၄) ရက္ေန႔
၅။ လျပည့္ေန႔
၆။ လဆုတ္ (၇) ရက္ေန႔
၇။ လဆုတ္ (၈) ရက္ေန႔
၈။ လဆုတ္ (၁၃/၁၄) ရက္ေန႔ (ရက္စုံ ရက္မစုံ ကြဲသည္)
၉။ လကြယ္ေန႔
တစ္လလွ်င္ ကိုးႀကိမ္ ကိုးရက္ ဥပုသ္သီတင္း ေဆာက္တည္ၾကပါသည္။ ဤသို႔ မပ်က္မကြက္ ေဆာက္ တည္ႏိုင္လွ်င္ မ်ားစြာလည္း ဂုဏ္ယူတတ္ၾကပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာႀကီးမ်ား တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးေတြ႕ဆုံသည့္ အခါ ``ေရာင္းရင္းတို႔ ဥပုသ္သီတင္းမ်ားေရာ က်င့္သုံးျဖစ္ပါရဲ႕လား´´ ဟု ေမးတတ္ၾကသည္။ ထိုသို႔ ေမးလာလွ်င္
``က်င့္သုံးျဖစ္ပါတယ္ အေဆြေတာ္၊ တစ္လကို ကိုးသီတင္း မပ်က္မကြက္ ေဆာက္တည္လ်က္ပါ´´ဟု ေျဖတတ္ၾက ပါသည္။
ဤသို႔လွ်င္ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားစြာ ေျပာဆိုၾကရာမွ ``တစ္လကိုးသီတင္း´´ဟူေသာ အသုံးအႏႈန္း တြင္က်ယ္ လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါတြင္ကား တစ္လလွ်င္ ေလးသီတင္းမွ်ပင္ ပုံမွန္ မေဆာက္တည္ျဖစ္ၾကေတာ့ေပ။ တစ္လလွ်င္ ကိုးသီတင္းေဆာက္တည္ႏိုင္သူကား မရွိသေလာက္ပင္ ရွားခဲ့ေလၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္လကိုးသီတင္း ဟူေသာ ဂုဏ္ယူဖြယ္ စကားအသုံးအႏႈန္းသည္လည္း ကာလတိုင္းတာမႈတစ္ခုအျဖစ္သာ နားလည္ၾကပါေတာ့သည္။
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment